مجله خبری تشریفات

مقبره متبرکه امام زاده قاسم (ع) در یک کیلومتری تشریفات مشهد جنوب شرقی شهر سرابله در شهرستان شیروان چرداول بر روی تپه ای بلند واقع گردیده‌است.این امام زاده دارنده کرامات فراوانی بوده و عموم سراسر این استان به ویژه شهرستان شیروان چرداول ارادت خاصی بدین امام زاده بزرگوار دارا هستند.امامزاده پدر قاسم (ع) و پیر حمزه چرداول در شهرستان چرداول قسمت مرکزی در مسافت ۲کیلومتری شهر سرابله بر فراز تپه ای مشرف به شهر سرابله و روستاهای همجوار سازه شد‌ه‌است. امامزاده قاسم(ع)از نوادگان امام کاظم (ع) است که در روزهای چهارشنبه پذیرای صدها زوار از شهرستان وشهرهای همجوار میباشد. مقبره پیرحمزه بر روی تپه‌ای در ۳ کیلومتری روستا‌های سلطانقلی و سید نظری سفلی از توابع شیروان چرداول قرار گرفته میباشد.

بنای آن نقشه مربع تشکیل شده و دارنده گنبد هرمی صورت چهار ضلعی میباشد. مصالح مصرف شده در آن قلوه سنگ و ملاط‌گچ و خاک است. این مقبره فاقد کتیبة تاریخی و شجرنامه میباشد و از نام و نشان فرد مدفون در آن اطلاعی در چنگ وجود ندارد. گذشتگان حوزه‌ گفته‌اند پیرحمزه فرزند زید و از نوادگان امام موسی کاظم (ع) میباشد که در عراق گزینه شکنجه قرار گرفته و برای پیوستن به امام رضا (ع) راهی کشور‌ایران گردیده که میان شیوه از عالم می‌رود. در این زمینه نیز نقل گردیده است که شجره نامة آن در نجف اشرف مو جود میباشد.

شهرستان چَرداوُل یک کدام از شهرستان‌های استان ایلام میباشد که راءس آن شهر سرابله میباشد. شیروان و چرداول در سال ۱۳۶۰ از شهرستان ایلام غیروابسته شد و در تقسیمات کشوری پیش از ۱۳۶۰ از قسمت‌های آن محسوب میشد. با جداگانه شدن شیروان از این شهرستان شیروان به شهرستان سیروان وبقیه شهرستان با اسم چرداول نامگذاری شد. مایحتاج میباشد بیان گردد که اسم مهم این حیطه «چرداور» میباشد که در زبان کردی به‌این اسم خوانده میگردد البته در برگردان به گویش فارسی چرداول خوانده میگردد.

در بقعه شمس تبریزی صرفا یک سردیس، یک مناره تشریفات مشهد و سنگ مزار وجود دارااست و این کل سهم شمس تبریزی در آرامگاهش میباشد.

در مسافت سه کیلومتری از راءس شهر اخلاق و رفتار استان آذربایجان غربی، بین منزل های بلوار شمس تبریزی در محله امامزاده، برجی از شاخ های قوچ به بلندی تقریبی ۱۴ تا ۱۵ متر قرار گرفته که به مناره شمس تبریزی مشهور میباشد. آرامگاه شمس تبریزی در مسافت ۱۰ متری از مناره جای‌دارد.

معماری مناره آرامگاه شمس تبریزی
مناره ای خوشگل در صحن حرم شمس تبریزی، از صوفیان و عارفان پرآوازه اهل ایران وجود دارااست. مناره شمس تبریزی ساختمان بلند زیبایی میباشد که در قبلی در میانه گلشن مشجری در کناره شمال غربی شهر خلق قرار داشت و امروزه میان تشکیل داد و سازهای تازه شهری، در محله شمس الدین تبریزی شهر اخلاق و رفتار مکان گرفته میباشد.
مناره بقعه شمس تبریزی در محله ی امامزاده اخلاق و رفتار که حدود 2.5 کیلومتر از راءس شهر مسافت دارااست قرار بخشید. مبتنی بر اسم کوچه هایی که در‌این حیطه با اسم شمس نا مگذاری شد‌ه‌است، این محله را محله شمس تبریزی نیز می نامند
مناره آرامگاه شمس تبریزی ذکر شده با 40/3 متر قطر و ۱۵ متر طول در مسافت ۱۰ متری از حرم جای‌دارد.
سطح بیرونی این مناره با شاخهایی از قوچ وحشی تزیین گردیده‌است که فرمانروا اسماعیل صفوی طی اقامت چهل روزه اش در کوه چله منزل رفتار شکار کرده بود.
مدارک و تصاویر مینیاتوری ما‌نده از بقاع شمس تبریزی در شهرستان رفتار علامت می‌دهد، این سازه در بالا از سه مناره بدور قبر شمس تبریزی تشکیل‌شده بود.
این جای قبلی 3 مناره داشته میباشد که به دور قبر شمس تبریزی را گرفته بوده میباشد. هر 3 مناره طول 15 متری داشتمد و هم صورت هم بوده اند. معماری اسلامی اهل ایران این مناره ها از نوع سلجوقی میباشد که مثال هایی از آن را در کرمان هم می‌بینیم.
بر پایه ی قصه، شاخ ها و جمجمه ی قوچ های جانور در بدنه ی این مناره که سراسر آن را پوشانده میباشد، نتایج شکار یک روزه ی پاد شاه اسماعیل اولیه بوده میباشد.
این مناره ها به نوعی توان فرمانروا را در نبرد و شکار آرم می داده اند. 2 مناره از این 3 مناره امروزه از میان رفته میباشد و امروزه فقط یک مناره از آن‌ها مانده میباشد.
صورت مناره آرامگاه شمس تبریزی به طور استوانه ای میباشد و از خشت و رمز گوچ های شکار گردیده ایجاد شده است. باطن این مناره پله پله دوار جای دارد که به بالای مناره میرسد
مناره بقاع شمس تبریزی فقط کله منار تشکیل شده از جمجمه حیوان‌ها وحشی در سطح مرزو بوم میباشد که از سوانح طبیعی و اتفاق های متفاوت جان تندرست به در برده میباشد

این مسجد از دید مساحت و مدل تشریفات مشهد ساختمان ، دارنده ۱۱۰ متر طـول و ۸۰ متـر پهنا میباشد.
گران قدر ترین ایـوان آن در ضلع غربی و سایر در شمال و جنـوب و شـرق مسجـد قـرار داراست.
ساختمان بلند سلجوقی آجری نیز در همیـن مـحـدوده واقع شد‌ه‌است که در ضلع شمال شرقی مسجد ملک کرمان قرار گرفته میباشد.
در دیگر ضلع های مسجد نیز شبستان هایی وجود دارااست که دارای اسم و رسم ترین آن شبستان امام حسن (ع) واقع میباشد.
در ضلع غربی، سه درب ورودی وجود داراست.
سردر جنوب غربی آن اولی ورودی مسجد امام کرمان بوده میباشد و بعد ها با دخل و تصرفاتی که در ادوار متفاوت در بنای مسجد انجام یافته و به خصوص با تاسیس خیابان مسجدملک درهای شمالی و شرقی نیز گشوده شد‌ه‌است.
در پیشین قناتی به اسم مستوره (منسوب به دختر ملک توران فرمان روا یکم) وجود داشته که آب قنات از طـريـق فـواره ای به صحن مسجد ملک کرمان منتقل می شد‌ه‌است.

فضاهای مسجد ملک (مسجد امام کرمان)
سردر ورودی
مسجد ملک اینک دارنده سه در ورودی میباشد که رمز در ورودی و مهم مسجد امام حال درب شمالی میباشد. درب دیرین مسجد چوبی و نادر طول بوده و فلسفه ی معدود بودن طول این درب زورخانه های کهن، این بوده که اشخاص هنگام آمدن به مسجد ملک خصوصی به نشان تعظیم خم نمایند و آن‌گاه درون شوند. بعداز عبور از سردر شمالی مسجد ملک کرمان، وارد دالانی با سقف نسبتاً مرتفع می شویم که نمای آن آجرکاری معقلی میباشد.

آرامگاه خیام منجم، شعر سرا و ریاضیدان دارای تشریفات مشهد شهرت اهل ایران در شهر نبشابور از اثر ها میراث از معمار پر اسم و رسم اهل ایران مدرس سیحون است که یکی زیباترین بناهای آرامگاهی جمهوری اسلامی ایران میباشد.

تاریخچه آرامگاه خیام
بعداز درگذشت قدمت خیام، او‌را در آرامستان مرکزی حیره‌ ی نیشابور دفن کردند اما آرامگاه وی بنای ویژه‌ ای نداشت. آرامگاه خیام از فرصت فوتش در سال ۵۱۰ شمسی تا سال ۱۳۳۵ خرابه‌ای بیش عدم وجود، تا آن‌ که در سال ۱۳۳۵ مهندس هوشنگ سیحون آرامگاه را از جای پیشین که چسبیده به امامزاده محروق بود به جای فعلی جابجایی بخشید و پیاده سازی معماری بنای آرامگاه خیام را استارت کرد مراحل‌ پیاده سازی و ایجاد کرد این سازه تا سال ۱۳۴۱ ادامه‌ یافت.
معماری آرامگاه خیام
معماری آرامگاه خیام برگرفته از معاش وی و درنگ‌های قدمت خیام میباشد
آرامگاه خیام از حیث ابتکار عمل و ایجاد کرد و معماری یکی‌از مهم ترین ساختمان های مجال خویش میباشد. طول آن 22 متر و استخوان بندی اشبتنی با هسته ی فلزی میباشد
سه شخصیت اساسی و علمی خیام یعنی دانا بودن او به شعر، ریاضی و نجوم بر ایده اساسی پیاده سازی اثر گذار بود.
دایره کف، به ۱۰ نصیب تقسیم شد بطوری که ساختمان بلند یادبود بر ۱۰ اساس بومی باشد؛ عدد ۱۰ او‌لین عدد دو رقمی ریاضی و شالوده بخش اعظمی از اعداد میباشد.
در آرامگاه خیام از هرمورد از شالوده ها دو تیغه مورب به طرف بالا تکان می نماید، به ترتیبی که با تقاطع این تیغه ها وسعت کلی ساختمان بلند در گوشه و کنار ساخته می گردد و زیرا تیغه ها مورب اند خطوط افقی آن‌ها می بایست ناظر به شالوده عمودی ساختمان بلند باشد.
پس تیغه ها به طور مارپیچ صورت به طرف بالاحرکت نمایند تا با هم تلاقی نمایند و از طرف دیگر رمز در بیاورند که خویش یک صورت غامض ریاضی و هندسی میباشد. این صورت با عدد ۱۰ هر دو سمبل علم ریاضی خیام اند.
بر خورد تیغه ها با یکدیگر و فضاهای مالامال و خالی و بخصوص در بالاستاره های درهمی را به وجود میاورند که از لابلای آنها عرش آبی‌رنگ نیشابور پیداست و به ندرت به طرف نوک گنبد ستاره ها خرد خیس میگردند و تا انتها یک ستاره پنج مالامال آنها را تکمیل نماید.ستاره ها و اسمان، اشاره به شخصیت نجومی خیام دارااست

در حین قرنها، به رنج دستخوش تغییراتی گردیده اند. در تشریفات مشهد قرن هفتم تا میانه قرن هشتم هجری قمری که مصادف با عصر ایلخانان بود، از اعتبار و اعتبار خاصی بهره مند بود و دربردارنده زیباترین و باارزش ترین لوح ها و کتیبه ها بود.

در مساجد ایلخانان، مهم‌ترین قسمت از دور و اطراف به حساب آورده می شود و بستر اساسی برای به اکران گذاشتن نبوغ هنرمندان بوده میباشد. طرح محراب با هنر گچبری زمان ایلخانی، هم از نگاه فراوانی الگوها و هم از نگاه صورت و آرایه های دقیق، با ارزش ترین ها محسوب میگردند و جلوه های بصری بی نظیری را ساخت کرده اند که بها و عنایت آنان به جهت کتیبه های آنان میباشد.

منشا و معنا محراب چیست
اینکه محراب چیست، همچنان از موضوعات گزینه گفت و گو میباشد. اولگ گرابار بر آن میباشد، که‌این عنصر را نمی قدرت با نمادگرایی توجیه کرد. بایستی به جواب وی اعتنا کنیم که می‌گوید:

« محراب نخست احتمالا به نماد بزرگداشت یا این که احترام به مکان ایستادن رسول در منزل مدینه اش به هنگام امامت نمازگزاران بوده میباشد.»

مقداری تعجب آور به لحاظ میرسد درصورتی که یک اینگونه نقش نمادینی داشته باشد. چون یکی خصوصیت های هنر نخستین اسلامی، جلوگیری هم آوا آن از بکار به دست آوردن نمادها میباشد. از این نظر هنر اول معماری اسلامی ناهم خوانی چشمگیری با هنر مسیحی سده های وسط دارااست.

به ذکر با جزییات بیشتر، دوری از نمادپردازی مذهبی میتواند بازتابی از نفي آگاهانه ترسیم ها و دین های مسیحی تلقی خواهد شد. تورفتگی کمانی عمیق در دیوار می توانست مقام نوعی بت نمایشگاهی یونانی _ رومی، یا این که مقام فردی امپراطور در کاخی کهن باشد. اندازه محراب مسجد کوچکتر از نوع کلیسای مسیحیت بود. در واقع مذبح کلیسای مسیحی، صورت خرد گردیده محراب مسجد میباشد.

امامزاده سید محمد نوربخش یک کدام از تشریفات مشهد امامزاده های محیط طهران میباشد که در میانه روستای زیبای سولقان جای‌دارد. پس از گذشتن از کوچه های تنگ، باریک و سرسبز روستا بدین امامزاده مقدس و قشنگ می رسید که پذیرای زائران متعددی از طهران و روستاهای محیط، به خصوص در فصل‌تابستان، میباشد.
امامزاده سید محمد نوربخش (دارای اسم و رسم به امامزاده فروغ و روشنایی) از عارفان، صالحان و نوادگان امام موسی کاظم (ع) بوده میباشد که در قرن ۹ هجری قمری می زیسته میباشد. وی بعداز مبارزات و زندانی شدن و تبعید، آخر و عاقبت در روستای سولقان دار فانی را وداع میکند.
این مقبره نسبتاًً در بالاترین نصیب دهکده سولقان قرار گرفته میباشد و در ضلع جنوبی آن، ساختمان‌ های مسکونی دهکده در سراشیبی جای دارد و ازآنجاکه جاده امامزاده داوود از بالای دهکده سولقان می‌گذرد، از این جاده گنبد، مناره و مقبره به نیکی چشم می گردد.
طرح فعلی مقبره از یک بقاع و یک تراس ساخته شده میباشد که حیاط ورودی در جنوب شرقی بقاع قرار گرفته میباشد. رواقی نیز در کنار حیاط چشم می شود. در درون بقاع چهار ردیف در وسط محیط چشم می گردد که گنبد بقاع روی آن قرار گرفته میباشد. قبر مهم نیز در مسافت بیناین چهار ردیف میباشد.
دور و بر و فضای گوشه و کنار و درون صحن امامزاده، بسیار منزه و زیباست. وجود درختان سرو و کاج و بید، که ایوان داخلی را تحت سایه خویش گرفته‌ اند، روح هر بیننده‌ ای را مهرورزی می‌نماید. فضای داخلی امامزاده فوق‌ العاده تماشایی و روح‌ نواز میباشد و روشنایی سبز رنگی که بر بارگاه و کاشی‌ کاری های روی دیوار میفتد، متانت عجیبی برای زائران به وجود میاورد.
اکثر عده ای که بدین امامزاده میایند، از وجود اینگونه امامزاده‌ ای اگاهی نداشته‌ اند و بعداز ساخته شدن فیلم مسافری از هند که سیتا دختر هندی به آنجا می‌رود و مسلمان میگردد، نشانی این امامزاده را جویا گردیده‌ اند و آن را پیدا کرده‌ اند.
بنای مهم مقبره متبرکه امامزاده سید محمد؛ معمولی و آجری میباشد و به وسیله بانوی عارفه‌ ای بی نقص و واصل به اسم «بی‌بی کوکب اعظم کاکویی» و بقیه افراد نه به شیوه جالبی با نورهای سبز رنگ، نوسازی شد‌ه‌است. گنبد بنای شلجمی و دارنده گلدسته‌ ای کاشی‌ کاری گردیده‌است.

امامزاده عبدالله در اواسط تشریفات مشهد می‌دانی به همین اسم در شهر همدان واقع گردیده و مدفن دو امامزاده (بابا به اسم احمد و پسر به اسم عبدالله) است. این دو امامزاده از پیشوایان آئین و بزرگان دانش نیز بوده‌اند و نسب بعضی از رجال دانش و تقوی به‌این دو منتهی میشود. نزدیک به سال ۲۹۴ هجری قمری که مصادف با شروع خلافت المقتدر بالله عباسی بوده، احمد به شهید شدن میرسد.

بنای این امامزاده در سال‌های اخیر مبتلا تغییر و تحول و تحولات اکثری شد‌ه‌است و بنای کنونی به مکان بنای سابق که طاق سنگی چهارضلعی با گنبدی از شیروانی بود، ساخته شد. بارگاه روی مزار، مشبک، آهنی و نوساز میباشد.

عموم همدان اعتقادوباور متعددی بدین امامزاده‌ها دارا‌هستند و به همین جهت معمولاً بعداز برآورده شدن حاجاتشان، نذورات خویش را درین محل ادا می‌کنند. در مراسم عروسی نیز عروس و دامادها این امامزاده را طواف می‌نمایند.

نسب این دو امامزاده به امام موسی کاظم(ع) می رسد.

شاهزاده عبدالله و شاهزاده رقیه خاتون تشریفات مشهد (علیها السلام) اخوی و خواهر می‌باشند.بر طبق آنچه از سردرب ورودی امامزاده عبدالله خوانده گردیده نسب او به امام زین العابدین(علیه السلام) می‌رسد.برخی از همسایه براین باورند که از نوادگان امام محمدباقر(علیه السلام) می باشند و بنابه گفته بعضا دیگر از اهل یک محل از نودگان امام سجاد(علیه السلام) می باشند.
کهن ترین بنای تاریخی امامزادگان عبدالله ورقیه خاتون با ۱۰۰۰ سال عمر دو گنبد یک تراس متصل به دو بقاع وچندین حجره و طاقنما از باطن وبیرون صورت زیبایی به بنای روزگار ایلخانی داده میباشد.گروه تاریخی آرامگاه امامزادگان عبدالله و رقیه خاتون در کناره روستای تبرته در ‌۱۶ کیلومتری غرب شهر فرمهین واقع شد‌ه‌است، مدل سازه و عمر بنا‌های بنای امامزادگان می‌اقتدار اینگونه برداشت کرد که در اواخر زمان سلجوقیان تشکیل‌شده‌اند، احتمالاً در عصر صفوی تعمیرات و الحاقاتی در آن انجام شده میباشد.

معماری سازه
این سازه مشتمل بر ایوانی میباشد که در دو ضلع شرق و غرب آن گنبدخانه‌های شاهزاده عبدالله و رقیه خاتون قرار گرفته‌اند. پلان گنبدخانه سمت راست چهار ضلعی بوده که به هشت شانزده سوراخ تبدیل گردیده و دارنده یک سردابه چلیپایی نیز میباشد. پلان بنای سمت چپ نیز شش ضلعی میباشد، قالب گنبدها به طور مخروطی شانزده سوراخ و دوپوشه میباشد.

ذیل سقف زیرین گنبدخانه احتمالاً منقوش بوده البته فعلا با پلاستر گچ پوشانده گردیده‌اند.
این سازه امروز از باطن و خارج فاقد هر سیرتکامل تزئینات میباشد، بقایای کاشیکاری بسیار اندکی در برخی از نقاط سطح ها بیرونی گنبدها باقی‌مانده میباشد. مصالح عمده این سازه مشتمل بر: خشت، سنگ، چوپ و آجر میباشد، این سازه در سال ۷۶ به شماره ‌۱۹۶۴ در فهرست اثر ها ملی کشور‌ایران به تصویب رسیده میباشد.

حرم امامزاده محمد هلال ابن علی (ع) با تشریفات مشهد سردرب و هشتی ورودی رفیع و بسیار خوشگل و صحن های گسترده که بدنه های داخلی آن‌ها با کاشیهای معرق ومعقلی و کاربندیهای زیبائی تزئین گردیده‌است. رواقهای مزین به گونه های قانونی بندیهای معماری سنتی همپا با گنبد بلندمرتبه و گلدسته های مختلف کاشیکاری ، این موسسه زیارتی و سیاحتی را به یکی‌از جذاب ترین اماکن این منطقه مبدل ساخته میباشد. عمر بنای این بقاع به دورانهای پیش از صفویه مربوط می‌گردد . آئینه کاری سقف مقبره مطهر آن به نذر و به فرمان کریم ومهربان خان زند انجام شده میباشد. گلزار شهدای آران نیز در جوار این بقاع قراردارد و جلوه خاصی به این موسسه داده میباشد.

مقبره امامزاده محمد هلال حرم امامزاده محمد هلال
هلال بن علی (ع) که بود؟
حضرت محمد هلال بن علی (ع) در شب نخستین ماه میمون رمضان سال ۱۴ هجری قمری در مدینه منوره متولد گردیدند. امیرالمؤمنین(ع) برای ادای نماز مغرب به مسجد رفته بودند که قنبر، غلام آن حضرت، خبر به دنیا آمدن این نوزاد را به مولایش اعطا کرد. حضرت با شنیدن این خبر شادمان گردیدند. زیرا روی نوزاد را همچون ماه شب چهاردهم براق دیدند. برای ادای شکر این نعمت به اسمان نگاه کردند. زیرا چشمش به هلال ماه رمضان زمین‌خورد و ماه هم جدید گردیده بود فرمودند: « اَلحَمدُلِله هذا هِلالً وَجهُهُ . شکر خدای را که فرزندی به ما کرامت نموده که رشد همانند ماه میباشد ». به همین مناسبت اورا « محمد هلال »اسم گذاشتند و از آن پس بود که به « هلال علی» آوازه یافت.

تزیینات بقاع امامزاده محمد هلال
این سازه درحال حاضر مشمول گنبدی قشنگ و کاشیکاری گردیده به طول ۲۴ متر از کف میباشد و چهار گلدسته که ۲ تای آن‌ها به طول ۲۵ متر از کف و ۲ منار کوچکتر هریک از کف ۱۱ متر طول دارا‌هستند. مساحت صحن زیبای امامزاده ۳۰۰۰ متر مربع است و مساحت ذیل بنای بقاع بعلاوه رواقهایش به ۳۰۰۰ متر مربع میرسد.

آرامگاه عطار پلانی هشت ضلعیدارد و تشریفات مشهد به تبع نمای بیرونی سازه هشت ضلعی بوده که روی بدنه فرنگی آن و در چهار جهت مهم، چهار تراس دارنده ورودی و در چهار جهت فرعی، چهار طاق نما مشاهده میشود، چهار غرفه خرد و در فضای داخلی در به عبارتی جهات چهار فرمان روا نشین تاسیس کرده اند.
این چهار سلطان نشین دارنده چهار در خرد چوبی و بی آلایش می باشند که به داخل غرفه های خارج گشوده می‌شوند.
تزئینات بیرونی آرامگاه عطار نیشابوری کاشی کاری به رنگ های خردلی، فیروزه ای، لاجوردی، سپید و قهوه ای میباشد.
سنگ قبر عطار به ارتفاع 63/1 متر و پهنا 70 سانتیمتر و طول 32 سانتیمتر در میانه مقبره نصب گردیده است. در اواسط بنای آرامگاه قراردارد و بالای بقعه دارنده گنبد کوچکی میباشد که قوس مازه دار، داراست.
مزار وی از کالا نوعی سنگ به اسم افراشته به رنگ مشکی میباشد و اشعاری به خط ثلث آن را تزیین کرده اند.
بر بالای سنگ قبر عطار ستونی سنگی به چشم می‌خورد که در قدیم فی مابین دیوار آجری قرار داشته و امروز این دیوار از در میان رفته میباشد.
مساحت تک تک آرامگاه عطار نیشابوری 119 متر مربع و بعدها فضای ذیل سقف سازه که به طور هشت ضلعی تشکیل شده ، نسبتاًً 6×6 متر میباشد.
در ورودی آرامگاه عطار پیش از اینً از جهت مشرق بوده که اکنون به جناح شمالی منتقل گردیده و رفت و آمد از سمت شمال حرم شکل می‌گیرد.
کف داخلی سازه با سنگ مرمر و کف غرفه های بیرونی با سنگ سپید خلج مشهد مفروش گشته میباشد.
جرزها و کتیبه های بیرون سازه بوسیله کاشی معرق کاشی کاری گردیده و بدنه غرفه های خارج بقاع توسط کاشی کاری معقلی تزئین گشته میباشد.
بدنه داخلی حرم توسط اندود گچ و تزئینات گچی بسیار بی آلایش ای پوشیده گردیده‌است و به تازگیً روی این اندود رنگ روغن زده شد‌ه‌است.
در درون هر حیاط و طاق نما، آغاز تا مسافت 5/1 متری از کف، سنگ مرمر فعالیت نهاده گردیده‌است.
پس از این سنگ ها یک نوار کاشی به طول حدوداً 5/1 متر در درون قـابی از خشت عمل گذا شته شد‌ه‌است که دارنده نقوش هندسی می‌باشند.
طاق تراس ها دارنده تزئینات مقرنس کاری در درون و کاشی کاری در نمای فرنگی میباشد .
در طرفین هر تراس و طاق نما دو فریم مستطیل صورت از بالای تزئینات سنگ مرمر تا سقف گنبد مشاهده میشود که دارنده تزئینات کاشی با نقوش اسلیمی میباشد.
ساقه گنبد آرامگاه عطار نیشابوری نیز نسبتاً بلند و تماماً پوشیده از کاشی میباشد که مشتمل بر نقوش هندسی و کتیبه هایی به خط کوفی بنایی در بعدها بسیار گرانقدر و در مورد فیروزه ای رنگ بوده و. گنبد سازه نیز دارنده تزئینات کاشی با مورد فیروزه ای و نقوش هندسی میباشد.
گنبد آرامگاه عطار دو پوش بوده و تزئینات داخلی آن از گچ میباشد . دو سنگ قبر مشکی رنگ در سازه مشاهده میشود که یکی از عمودی و دیگری به طور افقی نصب گردیده‌است .
معماری فضای داخلی آرامگاه عطار فضای داخلی آرامگاه چهار پاد شاه نشین دارااست که با سنگ ازاره هایی از فرآورده بخارا، کاشی کاری های معرق، طاق های خمیده و پوششی از گچ تزیین شد‌ه‌است.