آداب عموم بلوچ در برگزاری مراسم ختم:
عموم سیستان و بلوچستان که آداب و رسومشان جنبه های اشتراک متعددی با عموم زرتشت داراست، به مراسم ختم "پرسه" هم می‌گویند که به معنای پرسیدن حال و روز باقیماندگان متوفی و دلجویی از آنان میباشد. در دیگر نقاط مرکزی کشور‌ایران مثل یزد و عجم هم از این واژه برای مراسم ختم به کارگیری می‌شود.پس از تشییع‌جنازه عمده ترین نصیب پرسه شروع می شود که مشمول به عبارتی رفت و آمد آشنایان و قبیله برای دلجویی و تسلیت دادن میباشد.در حین این مراسم، خانواده ی متوفی آشپزی نمیکنند و خاندان و آشنایان می‌باشند تشریفات مشهد که به‌این عمل سرگرم می باشند.همینطور بلوچ ها ترسیم ندارند خرقه سیاه بپوشند و به عبارتی جامه دائمی را بر بدن می نمایند و برخی از نزدیکان به متوفی گیسو راز و روی خویش را تا مدتی کوتاه نمیکنند.ترسیم دیگر عموم بلوچ این میباشد که فغان و گریه برای متوفی نادر خیس صورت بپذیرد. مراسم قانونی سه روز بعد از مرگ "سه فاتحه" خوانده می گردد، در‌این روز گوسفندی برای متوفی قربانی می‌شود و با آن غذایی برای حاضران تهیه و تنظیم می‌گردد.مراسم پانزده روزه،چهلم،شش ماهه و سالگرد هم به تناسب خواست خانواده ی متوفی معمولا در سوا آرامستان اعمال می‌گیرد. رفتن به مزار هم معمولا ترسیم وجود ندارد و کلیه کوشش می نمایند با قرائت فاتحه و کارهایی که اجرا دادنشان اجر داراست،برای آمرزش و ادب روح متوفی کاری اعمال دهند.نصیب اصلی دیگر نرم افزار دست کمکی میباشد که سعی بر دست گیری از خانواده متوفی با امداد های مالی و خوراکی دارا‌هستند.این ترسیم برای کسانی میباشد که توانایی مالی مقداری دارا‌هستند و یا این که خردسالان صغیر دارا‌هستند.در قزوین دوستان و آشنایان اذن نمی دهند خانواده ی متوفی برای احسان کردن و خیرات خرجی بدهند و هزینه ها فی مابین دوستان و آشنایان تقسیم می گردد.در اسلام آباد غرب در کرمانشاه هم دوستان و آشنایان موادغذایی مانند برنج و روغن و گوشت را تحت عنوان "پرسانه " با خویش می‌آورند.
آداب عموم بلوچ در برگزاری مراسم ختم:
عموم سیستان و بلوچستان که آداب و رسومشان جنبه های اشتراک متعددی با عموم زرتشت داراست، به مراسم ختم "پرسه" هم می‌گویند که به معنای پرسیدن حال و روز باقیماندگان متوفی و دلجویی از آنان میباشد. در دیگر نقاط مرکزی کشور‌ایران مثل یزد و عجم هم از این واژه برای مراسم ختم به کارگیری می‌شود.پس از تشییع‌جنازه عمده ترین نصیب پرسه شروع می شود که مشمول به عبارتی رفت و آمد آشنایان و قبیله برای دلجویی و تسلیت دادن میباشد.در حین این مراسم، خانواده ی متوفی آشپزی نمیکنند و خاندان و آشنایان می‌باشند تشریفات مشهد که به‌این عمل سرگرم می باشند.همینطور بلوچ ها ترسیم ندارند خرقه سیاه بپوشند و به عبارتی جامه دائمی را بر بدن می نمایند و برخی از نزدیکان به متوفی گیسو راز و روی خویش را تا مدتی کوتاه نمیکنند.ترسیم دیگر عموم بلوچ این میباشد که فغان و گریه برای متوفی نادر خیس صورت بپذیرد. مراسم قانونی سه روز بعد از مرگ "سه فاتحه" خوانده می گردد، در‌این روز گوسفندی برای متوفی قربانی می‌شود و با آن غذایی برای حاضران تهیه و تنظیم می‌گردد.مراسم پانزده روزه،چهلم،شش ماهه و سالگرد هم به تناسب خواست خانواده ی متوفی معمولا در سوا آرامستان اعمال می‌گیرد. رفتن به مزار هم معمولا ترسیم وجود ندارد و کلیه کوشش می نمایند با قرائت فاتحه و کارهایی که اجرا دادنشان اجر داراست،برای آمرزش و ادب روح متوفی کاری اعمال دهند.نصیب اصلی دیگر نرم افزار دست کمکی میباشد که سعی بر دست گیری از خانواده متوفی با امداد های مالی و خوراکی دارا‌هستند.این ترسیم برای کسانی میباشد که توانایی مالی مقداری دارا‌هستند و یا این که خردسالان صغیر دارا‌هستند.در قزوین دوستان و آشنایان اذن نمی دهند خانواده ی متوفی برای احسان کردن و خیرات خرجی بدهند و هزینه ها فی مابین دوستان و آشنایان تقسیم می گردد.در اسلام آباد غرب در کرمانشاه هم دوستان و آشنایان موادغذایی مانند برنج و روغن و گوشت را تحت عنوان "پرسانه " با خویش می‌آورند.
درباره قسمتی از مسجدهای گرانقدر